Ο Ricardo για το Χρέος

“Το σύστημα δανεισμού είναι ένα σύστημα που τείνει να μας καταντήσει λιγότερο οικονόμους και να συσκοτίσει την πραγματική κατάστασή μας. Εάν οι δαπάνες ενός πολέμου είναι 40 εκατομμύρια $ το χρόνο και το μερίδιο που ένα άτομο θα έπρεπε να συμβάλλει προς εκείνη την ετήσια δαπάνη ήταν 100$ , θα προσπαθούσε, αμέσως μόλις του ζητηθεί να καταβάλει το μερίδιό του, να αποταμιεύσει γρήγορα τα 100$ από το εισόδημά του. Μέσω του συστήματος του δανείων, καλείται να πληρώσει μόνο τον τόκο των 100$ ή 5$ το χρόνο, και θεωρεί ότι κάνει αρκετά με την αποταμίευση αυτών των 5$, από τις δαπάνες του, και στη συνέχεια εξαπατάται με την πεποίθηση ότι είναι πλούσιος όπως πριν”. (Principles, D. Ricardo)

Κανείς δε θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα το πώς έφτασε η ελληνική οικονομία στην  σημερινή κατάσταση από τον David Ricardo. Όπως είχα γράψει και παλαιότερα μέχρι χθες ήμασταν μία χώρα που συνεχώς κατανάλωνε χωρίς όμως να παράγει. Ζήσαμε μία αυταπάτη (την αυταπάτη του αμερικανικού ονείρου*) πιστεύοντας απολύτως σε ένα σύστημα δανεισμού αγνοώντας τις συνέπειες. Τώρα είμαστε αντιμέτωποι με μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις στην ιστορία μας και δυστυχώς οι υπάρχουσες πολιτικές δυνάμεις δεν φαίνεται να συνειδητοποιούν το μέγεθος των προβλημάτων και την επιτακτική ανάγκη να προχωρήσουμε στις απαραίτητες τομές προκειμένου να μειωθούν τα διαρκή πρωτογενή ελλείμματά μας. Το κράτος πρέπει να προσαρμοστεί στην ανάγκη να ζει με τα χρήματα που εισπράττει αλλιώς οποιοσδήποτε μηχανισμός στήριξης της ΕΕ θα καθίσταται αναποτελεσματικός.  Ήδη μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Αμερικής αρχίζουν και φαίνονται οι πρώτες ρωγμές του μηχανισμού στήριξης καθώς έρχεται στο προσκήνιο η οικονομία της Γαλλίας. Μία ενδεχόμενη υποβάθμιση της οικονομίας της Γαλλίας (δηλ. να χάσει την αξιολόγηση ΑΑΑ) και η αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της θα μεταθέσει όλο το βάρος των εγγυήσεων του EFSF στη Γερμανία, πράγμα αδύνατο..

Το μεγάλο στοίχημα είναι το αν αυτός ο ορθολογισμός στον δημόσιο προϋπολογισμό θα έρθει αφού αναγκαστούμε να ιδιωτικοποιήσουμε σε εξευτελιστικές τιμές τη δημόσια περιουσία και περικόψουμε όλες τις δαπάνες του κοινωνικού κράτους ή αν θα έρθει με την διαφάνεια στο δημόσιο βίο, τη σωστή διαχείριση του δημόσιου πλούτου και την πάταξη της διαφθοράς και των πελατειακών σχέσεων.

*  

       

                    

Το Δόγμα του Σοκ

Αυτό που μας κρατάει προσανατολισμένους και σε επαγρύπνηση είναι η ιστορία μας. 

Μελετώντας την μπορούμε να αποφύγουμε λάθη ή ακόμα και να ανατρέψουμε γεγονότα και καταστάσεις. Οι λέξεις ιδιωτικοποίηση, κρατική απορρύθμιση-ελεύθερο εμπόριο , μείωση κρατικών δαπανών σας θυμίζουν κάτι? Τις συναντάτε συχνά τώρα τελευταία? Φυσικά, αφού όταν παρακολουθείτε ένα δελτίο ειδήσεων, όταν διαβάζετε μια εφημερίδα ή ακόμα όταν συζητάτε με φίλους αυτές οι λέξεις κλέβουν την παράσταση, είναι λέξεις της επικαιρότητας!

  Αυτό όμως το τρίπτυχο(ιδιωτικοποιήσεις, άνοιγμα αγορών, περικοπές κρατικών δαπανών) δεν είναι πρώτη φορά που εμφανίζονται στο προσκήνιο και ούτε πρώτη φορά στη χώρα μας. Αποτελούν σύμφωνα με τη Ναόμι Κλάιν και το ομώνυμο βιβλίο της το <Δόγμα του Σοκ>. Είναι τα όπλα της πολιτικής του Μίλτον Φρίντμαν για την οικονομική επανάσταση των ελεύθερων αγορών. Αυτή η ιστορία ξεκινά από τη Χιλή το 1973 μέχρι το σημερινό Ιράκ όπου ο Φρίντμαν και οι υποστηρικτές του εκμεταλλεύτηκαν επανειλημμένα τη βία και μια σειρά από τρομακτικά σοκ για να επιβάλουν τις ακραίες πολιτικές τους.

   Τα άτομα, σε ακραίες καταστάσεις όπως μια μεγάλη φυσική καταστροφή, το τέλος ενός πολέμου, μια οικονομική κρίση επειδή έχουν υποστεί μεγάλο σοκ είναι αδύναμα να αντιδράσουν και δέχονται αλλαγές οι οποίες υπό φυσιολογικές συνθήκες θα φάνταζαν αδιανόητες. Γι αυτό το λόγο οι σκληρές οικονομικές μεταρρυθμίσεις προωθούνται ταυτόχρονα όλες μαζί προς όλες τις κατευθύνσεις λίγες μέρες μετά την καταστροφή. Ο ίδιος ο Μίλτον Φρίντμαν το 1982 έγραψε το ακόλουθο απόσπασμα που άσκησε μεγάλη επιρροή και συνοψίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το δόγμα του σοκ:<< Μόνο μια κρίση-είτε είναι είτε απλώς εκλαμβάνεται ως πραγματική-οδηγεί σε πραγματικές αλλαγές. Όταν ξεσπάει μια κρίση, οι δράσεις που αναπτύσσονται εξαρτώνται από τις περιρρέουσες ιδέες. Πιστεύω ό,τι αυτή πρέπει να είναι η βασική λειτουργία μας : να αναπτύσσουμε εναλλακτικές πολιτικές που θα αντικαταστήσουν τις υπάρχουσες, να τις διατηρήσουμε ζωντανές και διαθέσιμες εως ότου το πολιτικά αδύνατο καταστεί πολιτικά αναπόφευκτο>>.

   Οι χώρες σε κρίση(χρέους) χρειάζονται απεγνωσμένα μια επείγουσα βοήθεια…. Όταν οι ιδιωτικοποιήσεις και οι πολιτικές ελεύθερου εμπορίου προωθούνται από κοινού με τη χρηματοοικονομική διάσωση (δάνειο) σε ένα ολοκληρωμένο πακέτο, οι χώρες δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αποδεχτούν ολόκληρο το πακέτο. Θέλετε να σώσετε τη χώρα σας..??

Ξεπουλήστε την......

       Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του <δόγματος  του σοκ> στη χώρα μας είναι παρόμοια με εκείνα στις χώρες της Λατινικής  Αμερικής όπου αυτό εφαρμόστηκε: μείωση μισθών και εισοδημάτων, αύξηση της ανεργίας, κλείσιμο επιχειρήσεων, ιδιωτικοποιήσεις κερδοφόρων δημοσίων επιχειρήσεων. Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, η ύφεση βαθαίνει και το δημόσιο χρέος αντί να μειώνεται αυξάνει!

        Το διεθνές best seller της Ναόμι Κλάιν το <Δόγμα του Σοκ>,η άνοδος του καπιταλισμού της καταστροφής, αξίζει να διαβαστεί για να καταλάβουμε τα <παράλογα> που συμβαίνουν στη χώρα μας..

Της Καραθανάση Θ.